⁉لە چەند شت زەکات دەبێ لێی دەربکرێ؟

لە چەند شت زەکات دەبێ لێی دەربکرێ؟

وەڵام: زەکات واجبە لە پێنچ جۆرە شتدا:
یەکەم: ئاژەڵ
دووەم: پارەو پووڵ
سێیەم: دەغڵ و دان
چوارەم: میوە
پێنجەم: کەل و پەلی بازرگانی

چەند جۆر ئاژەڵ دەگرێتەوە؟
وەڵام:
یەکەم: حوشتر
دووەم: ڕەشەوڵاغ
سێیەم: مەڕو بزن

چۆن زەکات لە حوشتر دەربێنین؟
وەڵام:
یەکەم: ڕادەی زەکاتی حوشتر پێنج سەرە: چ نێر، چ مێ، "لەجابرەوە ڕەزای خوایان لێ بێ گێڕدراوەتەوە کەوا پێغەمبەر صلی اللە علیە وسلم فەرموویەتی: لە پێنچ سەر حوشتر کەمتر بێ، زەکاتی تێدا نیە". موسلیم گێڕاویەتیەوە

لە پێنچ حوشتر ئەمانە دەدرێن
جا واجبە لە زەکاتی ئەو پێنچ حوشترە بەرخێکی مێیەی یەک ساڵە بدرێ، واتە: کاوڕێک بدا، یان بزنێکی دوو ساڵە بدا.

لە دە حوشتر ئەمانە دەدرێن
سێ بزن،
یان دوو کاوڕ بدا.

لە پانزە حوشتر ئەمانە دەدرێن
سێ کاوڕ،
یان سێ بزن بدا.

لە بیست حوشتر ئەمانە دەدرێن
چوار کاوڕ،
یان چوار بزن بدا.

له بیست و پێنچ حوشتر
(بنت مخاض) فەڕخە حوشترێکی مێیەی یەک ساڵە بدا.

لە سی و شەش حوشتر
(بنت لبون) حوشترێکی مێیەی دوو ساڵە بدا.

لە چل و شەش حوشتر
(حقَّة) حوشترێکی مێیەی سێ ساڵە بدا.

لە شەست و یەک حوشتر
(جذعة) حوشترێکی مێیەی چوار ساڵە بدا.

لە حەفتاو شەش حوشتر
(بنتا لبون) دوو حوشتری مێیەی دوو ساڵە بدا.

لە نۆهەدو یەک حوشتر
(حقتان) دوو حوشتری مێیەی سێ ساڵە بدا.

لە سەدو بیست و یەک حوشتر
(ثلاث بنات لبون) سێ حوشتری مێیەی دوو ساڵە بدا.

لە دوای سەدو بیست و یەک حوشتر تا دەگاتە سەدو سی حوشتر هیچی تر زەکات واجب نیە.

ئینجا کە گەیشتە سەدو سی حوشتر
با ئەوها حساب بکات

لە هەموو چلەکاندا (بنت لبون) حوشترێکی مێیەی دوو ساڵە بدا.

لە هەموو پەنجایەکاندا حوشترێکی سێ ساڵە بدا، واتە: لە سەدو سیدا: یەک پەنجاو، دوو چلی تێدایە، کەواتە: حوشترێکی سێ ساڵەو، دوو حوشتری دوو ساڵە لە بدا.
واتە:
٥٠ حوشتر (حوشترێکی سێ ساڵە).
٤۰ حوشتر (حوشترێکی مێیەی دوو ساڵە).
٤۰ حوشتر (حوشترێکی مێیەی دوو ساڵە).
= ١٣٠حوشتر

بەڵگەش
ئەنەسی کوڕی مالیک دەگێڕێتەوە کەوا ئیمامی ئەبو بەکر ئەوهای بۆ نوسیم کاتێ منی ناردە بەحرەین. بوخاری ڕیوایەتی کردووە[١].


ئیمامی هەرتەلی
ڕۆژی پڕشنگدار(١٠٤/ ١٠٨)
ـــــــــــــــــــــــــــــ
[١] ئەو بڵاو کراوەیە بە دەستکاریەکی زۆرەوە نەقڵمان کردووەو پوخت کراوەتەوە تاوەکوو زیاتر خوێنەر لێی تێ بگات. باوکی غەزالی